Tag Archief van: vrije tijd

Tijdsbesteding in relatie tot zingeving en de invloed daarvan op de betekenis van ‘vrije tijd’

 

In mijn vorige artikel deelde ik mijn ervaringen met de herder met je. Het aanschouwen van de herder met zijn kudde deed mij nadenken over het begrip ‘vrije tijd’.

We spreken niet voor niets over ‘vrije’ tijd. Het begrip ‘vrije tijd’ impliceert dat er ook sprake is van onvrije tijd. En omdat we vrije tijd zien als tegenhanger van werktijd, ligt het voor de hand om over werktijd te denken in termen van ‘onvrije tijd’. Want waarom zou je die twee anders naast elkaar zetten?

Mijn eerste artikel gaat met name over de ruil tussen jou en jouw werkgever in de vorm van het ruilen van jouw tijd voor salaris.

Dit artikel, mijn tweede in de miniserie over ‘vrije tijd’, gaat over het beleven van tijdsbesteding in relatie tot zingeving. En de invloed daarvan op de betekenis van ‘vrije tijd’.

 

Hoe zingeving je kijk op vrije tijd verandert

© foto Martin Langbroek

 

Ook al lijkt het bestaan van een herder een mooi bestaan, ik wil het niet romantiseren

 

Ik realiseer me heel goed dat herder zijn ook best een hard bestaan is. Elke dag met je kudde op stap, door weer en wind, is vast niet altijd even prettig.

En ik weet ook heel goed dat herder zijn soms echt wél geromantiseerd wordt. Ik hoor het dan met name in situaties waarin iemand helemaal tabak heeft van zijn huidige werk. En uitziet naar een ongecompliceerd bestaan, zonder stress, met veel rust en vrijheid en meer basic.

Wellicht is het zijn van herder een mooie metafoor daarvoor. Dat begrijp ik goed. Maar daarbij worden de negatieve kanten van het werk vaak vergeten.

En ook al lijkt het bestaan ongecompliceerd, ik heb begrepen dat een kudde hoeden niet zonder risico’s is. Zo hoorden we dat vorig jaar een aantal dieren overleden zijn en de herder bang was zijn kudde te verliezen. Het lijkt er ook op, dat hij scherp in de gaten houdt van welk groen de dieren die hij onder zijn hoede heeft eten. En heel gericht een steentje naar een schaap of geit gooit als die kennelijk staat te knabbelen aan iets dat niet de bedoeling is.

Maar hoe dan ook, als ik de herder zo observeer met zijn kudde, dan lijkt zijn bestaan in de buurt te komen van een levensvervulling.

 

 

Tijdsbesteding in het licht van zingeving doet je anders kijken naar vrije tijd

 

Op het moment dat je jouw tijd besteedt in het licht van je levensvervulling, dan wordt de betekenis van ‘vrije tijd’ anders.

Bij mij roept de herder met zijn kudde het beeld op van iemand die volmaakt gelukkig is met de manier waarop hij zijn tijd invult. Naar mijn interpretatie komt dat, omdat hij maximaal zin geeft aan zijn tijd.

En als je maximaal zin geeft aan de besteding van je tijd, dan wordt de behoefte aan zogenaamde vrije tijd heel klein. Misschien wil de herder hooguit een keer vrij zijn om zijn zus te bezoeken. Of om bij iemand anders op bezoek te gaan. Maar ik kan me bijna niet voorstellen dat hij anderszins behoefte heeft aan ‘vrije tijd’. En zeker niet in de betekenis die wij eraan geven.

Zijn behoefte aan vrije tijd is niet te vergelijken met de behoefte van degene die ’s avonds kapot moe van zijn werk, op de bank ploft. Of met regelmaat zo nodig een paar weken naar Spanje of waar dan ook naartoe moet, om weer bij te tanken.

 

 

Zingeving in je werk geeft energie en een andere kijk op vrije tijd

 

Ik prijs me dan ook gelukkig met mijn werk, dat past bij mijn zingeving. Mijn werk geeft mij energie. Door mijn werk ervaar ik dat ik midden in de maatschappij sta en mijn bijdrage kan leveren. Ik blijf leren en me ontwikkelen.

Bovendien werk ik ook nog eens als zelfstandig professional. Daardoor ben ik meester over mijn tijd en voel ik me vrij om mijn eigen tijd in te delen.

Daardoor heeft het begrip ‘vrije tijd’ voor mij een iets andere connotatie. En heb ik om in balans en gelukkig te zijn, minder behoefte aan ‘vrije tijd’ in de gangbare zin van het woord.

Dat gun ik jou ook.

 

Als je het als pijnlijk ervaart om weinig vrije tijd te hebben, dan is het tijd om na te denken over waar je mee bezig bent in je werk.

Dat geldt ook als je jouw tijd niet in vrijheid kunt vullen. Als je bijvoorbeeld, zoals een e-zine abonnee met mailde, te maken hebt met een leidinggevende, die zijn wil als wet doorvoert en zo in jouw optiek eenheidsworst creëert van de medewerkers van de salesafdeling.

 

Vraag jezelf af wat werk voor jou betekent. En wat de bijdrage is die jij wilt leveren met wat je doet in je werk. In mijn begeleidingstrajecten noem ik dat jouw werkmissie.

Zet de resultaten van je reflectieproces om in criteria met betrekking tot werk. En ga na in hoeverre in jouw huidige werk voldaan wordt aan jouw criteria. Werk dat eens uit op papier of digitaal.

Constateer je een onvoldoende match, maak dan werk van ander werk.

 

 

 

Kun je daarbij wel wat hulp gebruiken?

Lees mijn aanbod betreffende het programma ‘Bouw je ideale loopbaan’ en meld je aan.

Wil je eerst je vragen aan me voorleggen? Maak gerust een afspraak voor een oriënterend gesprek via deze link.

 

Lees ook:

 

 

 

 

 

Hoe verkopen van je tijd in ruil voor salaris je onvrij kan maken

 

“Zou hij ook wel eens vrij zijn?”

Ik betrapte me erop dat ik schrok van mezelf. We zien de herder met zijn kudde hier met enige regelmaat. Zo ook afgelopen zondag.

Het verbaasde me dat die vraag in me opkwam.

Terwijl ik enige tijd geleden nog heel verwonderd reageerde toen door een pensionado aan mij gevraagd werd of ik nog tijd heb voor vrije tijd. “Hoezo?”, dacht ik toen. Tijd is mijn tijd. Het is aan mij om mijn tijd in te delen en mijn tijd te gebruiken zoals ik dat wil. Hoezo dus ‘vrije tijd’?

Het voorval deed me denken aan wat David Graeber in zijn boek ‘Bullshit Jobs’ schrijft over je tijd verkopen aan werkgevers in ruil voor geld. In dat geval je salaris of je loon. Dat je dan ook geacht wordt om in die tijd te werken voor je baas. Ook al ervaar je dat werk niet altijd als zinvol.

Het onderscheid tussen werktijd en vrije tijd impliceert dat je werktijd min of meer ervaart als onvrije tijd. Want waarom zou je anders dat onderscheid maken?

Meer daarover lees je in mijn artikel.

 

Onvrije en vrije tijd; over verkopen van je tijd in ruil voor salaris

 

Het idee dat iemand jouw tijd kan kopen

 

Of anders gezegd, dat je jouw tijd kunt verkopen. Toch is dat strikt genomen wat je doet, als je een contract afsluit met je werkgever. Voor het afgesproken aantal uren, stel je jouw tijd beschikbaar om te werken voor je baas.

En die tijd word je geacht zo goed mogelijk te besteden aan de taken die jou zijn opgedragen. Of die jouw verantwoordelijkheid zijn.

Je werkt in mijn tijd; ik betaal je niet om te lummelen’. Een verontwaardigde uitspraak van iemand die denkt dat er misbruik van hem wordt gemaakt. Een uitspraak ook, die demonstreert dat de tijd van de werknemer niet meer zijn eigen tijd is, maar ervaren wordt als eigendom van degene die deze heeft ‘gekocht’. Dus de werkgever.

Misschien is dat wat sterk uitgedrukt, maar inherent daaraan is ook het denken in stelen van je werkgever als je ‘lummelt’ op je werk. Jouw werkgever heeft immers betaald voor jouw tijd.

Deels realiseren we ons dat wel. We hebben het niet voor niets over ‘in de baas zijn tijd’. En ook al gaan we daar nu veelal soepeler mee om, menigeen is zich wel goed bewust van de overeenkomst die hij is aangegaan. En als iemand er voor de omgeving ‘de kantjes ervan afloopt’, dan wordt daar door menigeen toch vreemd naar gekeken.

 

 

Het idee dat jouw tijd van iemand anders kan zijn, is vrij opmerkelijk

 

In de meeste maatschappijen die ooit hebben bestaan, zou men zich dat niet in het hoofd halen.

Graeber geeft in zijn boek een mooi voorbeeld:

“Als een Griek of Romein een pottenbakker zag, zou hij zich kunnen voorstellen dat hij de pottenbakker zou kopen. Want slavernij was een bekend gegeven in de klassieke wereld. Maar hij zou versteld hebben gestaan van het idee dat hij de tijd van de pottenbakker zou kopen.”

Want hoe zou je ooit tijd kunnen kopen?

 

Werken als een slaaf, gedwongen zijn om je vrije wil in te leveren en, al was het maar tijdelijk, slechts het instrument te zijn van iemand anders, werd gezien als het vernederendste wat je als mens kon meemaken.

De meeste voorbeelden van loonarbeid die we in de klassieke wereld tegenkomen, zijn dan ook mensen die al slaaf waren.

 

Graeber vraagt zich dan ook af hoe we terechtgekomen zijn in de huidige situatie. De situatie waarin het volkomen vanzelfsprekend is dat vrije burgers van democratische landen zichzelf op deze manier verhuren of dat een baas verontwaardigd is als werknemers niet elk moment van ‘zijn’ tijd aan het werk zijn.

Kennelijk ervaren we die situatie als gewoon en staan we er niet bij stil wat er feitelijk gebeurt. We vinden het zelfs vreemd om de situatie te labelen zoals boven omschreven.

 

 

Het opmerkelijke van ‘tijd besteden’

 

Heb je je ook wel eens gerealiseerd dat we in ietwat vreemde bewoordingen communiceren over tijd? Dat die bewoordingen ook iets zeggen over hoe we kijken naar en denken over tijd?

Tijd is geld”, we zeggen het heel expliciet. In plaats van ‘tijd doorbrengen’ hebben we het over ‘tijd besteden’, ‘tijd verspillen’, ‘tijd besparen’ en ‘tijd verliezen’. Inderdaad, alsof tijd geld is.

Volgens Graeber worden zelfs niet-werkgevers gestimuleerd om zichzelf als een baas te beschouwen. En verontwaardigd te zijn als mensen met wie ze te maken hebben hun werk rustig aan doen en zelfs lijken te lummelen.

Eerlijk gezegd, herken ik dat wel. Je kunt dan het gevoel hebben ‘schiet eens op, ik sta hier mijn tijd te verdoen’.

 

 

Een onzinbaan of een betekenisvolle baan

 

Heb je een betekenisvolle baan, dan ga je jouw werkuren niet turven. Dan heb je denk ik ook niet het gevoel dat je daar zit voor je baas. Dat je jouw tijd hebt verkocht aan je baas.

Dan heb je niet de neiging om steeds op de klok te kijken hoeveel tijd je nog vol moet maken. Integendeel, je loopt eerder het risico dat je de tijd vergeet.

Dat is anders, als je zoals Marlies, je werk als een onzinbaan ervaart. Als je je bezig moet houden met klussen waarvan je de zin niet ervaart. Of als je op het werk je tijd moet doden door het lezen van een romannetje of te surfen op internet.

 

 

Wat de herder betreft

 

Gevraagd heb ik het hem niet, maar ik schat in dat hij vreemd opkijkt als ik hem vraag of hij behoefte heeft aan vrije tijd.

Ik heb begrepen dat het zijn eigen kudde is waarmee hij elke dag op stap is en ik neem aan dat hij er anno 2019 zelf voor kiest om zijn kudde te hoeden.

Als je hem zo ziet met zijn kudde, dan krijg je de indruk dat hij vrijheid ervaart in tijd en vrijheid om te lopen waar hij wil.

Daarmee doet hij nadenken over en relativeert hij het begrip vrije tijd.

 

 

In een volgend artikel lees je meer over besteding van jouw tijd in relatie tot zingeving.

 

 

 

Ervaar jij het als pijnlijk dat je jouw tijd niet in vrijheid in kunt vullen?

Dan is het tijd om je af te vragen waarmee je bezig bent in je werk en werk te maken van ander werk.

 

Kun je daarbij ondersteuning gebruiken?

Lees mijn aanbod betreffende het programma ‘Bouw je ideale loopbaan’.

Of maak een afspraak voor een oriënterend gesprek via deze link.

 

 

 

© foto: Martin Langbroek